دلایل خشکی چشم و درمان آن‌ها

فهرست عناوین

اگر از خشکی چشم رنج می‌برید، ممکن است علایمی مانند قرمزی، سوزش و احساس این که انگار چیزی در چشمتان هست هم تجربه کرده باشید. دلایل خشکی چشم ممکن است موقت یا مزمن باشند. در بسیاری از موارد نیازی به مراجعه به پزشک نیست و می‌توان این عارضه را در خانه درمان کرد.

دلایل خشکی چشم چه هستند؟

این عارضه زمانی ایجاد می‌شود که غدد اشکی شما به اندازه‌ی کافی اشک تولید نکنند یا اشک چشم با سرعت زیادی تبخیر شود.

خشکی چشم مزمن می‌تواند شرایط را برای ایجاد بیماری‌های دیگر محیا کند. مواردی مانند عفونت چشم یا دوبینی از جمله عوارض خشکی طولانی مدت چشم هستند. خوشبختانه برای این مشکل درمان‌هایی وجود دارد و جای نگرانی نیست.

بسیاری از دلایل خشکی چشم به کمک درمان‌های خانگی یا داروهای بدون نسخه قابل درمان هستند. درمان بر این اساس استوار است که عوامل تشدید کننده‌ی خشکی چشم را شناسایی کرده و به نحوی از قرار گرفتن در آن شرایط جلوگیری کنید. پس ابتدا باید علت خشکی چشم را بفهمیم تا بتوانیم درمانی مناسب برایش در نظر بگیریم. با ما همراه باشید تا ۱۵ مورد از شایع‌ترین دلایل خشکی چشم و درمانشان را با هم مرور کنیم.

۱. افزایش سن

خشکی چشم می‌تواند تمام افراد در تمام سنین را درگیر کند ولی در افراد مسن شایع‌تر است. در واقع هرچه سن شما بالاتر برود، بیشتر مستعد خشکی چشم خواهید بود. از ۵۰ سالگی به بعد میزان ترشح اشک از غدد اشکی کاهش می‌یابد؛ برای همین خشکی چشم در افراد بالای ۵۰ سال شایع‌تر است. (۱)

درمان: درمان برای این مورد از دلایل خشکی چشم وجو ندارد. می‌توانید زمانی که دچار خشکی چشم شدید، از قطره‌های اشک مصنوعی استفاده کنید که بسیار موثرند.

۲. داروها

اشک از چربی، آب و موکوس تشکیل شده است. برخی از داروها می‌توانند ساخت موکوس را کاهش دهند و باعث خشکی چشم شوند. آنتی‌هیستامین‌ها، داروهای ضد افسردگی، داروهای ادرارآور (دیورتیک) و بتابلاکر‌ها (مثل پروپرانولول) که برای درمان فشار خون استفاده می‌شوند، از جمله‌ی این داروها هستند.

درمان: اگر به تازگی مصرف دارویی را شروع کرده‌اید و دچار خشکی چشم شده‌اید، باید با پزشک معالج خود در مورد این عارضه‌ی جانبی صحبت کنید. تغییر نوع دارو یا دوز مصرفی آن می‌تواند به شما کمک کند. همچنین ممکن است پزشک به شما توصیه کند که در کنار داروها از قطره‌ی اشک مصنوعی استفاده کنید.

۳. استفاده از کامپیوتر

برخی از کسانی که ساعات زیادی را با کامپیوتر کار می‌کنند، دچار خستگی چشم و سردردهای تنشی می‌شوند. به علاوه خیره شدن به کامپیوتر بر اشک چشم شما تاثیر گذاشته و می‌تواند باعث خشکی چشم شود. علتش هم این است که خیره شدن به صفحه‌ی نمایشگر میزان پلک زدن شما را کاهش می‌دهد. به همین خاطر اشک زودتر تبخیر شده و چشم‌هایتان خشک می‌شود.

درمان: اگر در محل کار یا منزل زیاد از کامپیوتر استفاده می‌کنید، سعی کنید بیشتر پلک بزنید. این توصیه ساده به شما کمک زیادی خواهد کرد. در کنار صفحه‌ی نمایشگر عکس دو چشم را بچسبانید تا به خود یادآوری کنید که حواستان به سلامت بینایی‌تان باشد. هر ۲۰ دقیقه به دوردست نگاه کنید و چندین بار پلک بزنید تا دوباره چشمانتان خیس شوند.

۴. لیزیک و لازیک

برخی از افراد بعد از جراحی لیزر چشم برای رفع مشکلات بینایی، دچار خشکی چشم می‌شود. لیزر می‌تواند برخی از اعصاب چشم شما را در روند درمانی از بین ببرد و باعث کاهش تولیدات اشک شود.

درمان: این مورد از دلایل خشکی چشم معمولاً موقت است و ظرف چند روز تا چند هفته بهبود می‌یابد. در این بازه باید به طور مداوم از قطره‌ی اشک مصنوعی استفاده کنید که از ضرورت‌های مراقبت‌های بعد از عمل چشم است.

۵. یائسگی

هورمون‌ها می‌توانند از دلایل خشکی چشم باشند یا آن را تشدید کنند. برخی از خانم‌ها در دوران بارداری، یائسگی یا در زمان استفاده از قرص‌های ضد بارداری دچار خشکی چشم می‌شوند. هورمون‌ها باعث تحریک ترشح اشک می‌شوند و تغییر در تعادل آن‌ها می‌تواند باعث کاهش ساخت اشک شود.

درمان: متاسفانه جایگزینی هورمون‌های جنسی به صورت دارویی تاثیری روی خشکی چشم نمی‌گذارد. در این مورد هم باید از قطره‌ی اشک مصنوعی استفاده کنید. اگر فکر می‌کنید خشکی چشم‌تان ناشی از قرص‌های ضد بارداری است، می‌توانید برای جایگزینی دارو با پزشک مشورت کنید یا از راه‌های پیشگیری دیگر (مثل IUD) استفاده کنید.

۶. کمبود ویتامین A

حتماً با تاثیر آب هویج بر سلامت چشم‌هایتان آشنا هستید. این نوشیدنی خوشمزه دارای مقادیر زیادی ویتامین A است که برای سلامت بینایی ضروری است. سایر منابع ویتامین A شامل تخم مرغ، ماهی، اسفناج، بروکلی و فلفل‌ها می‌شود. اگر رژیم غذایی شما ویتامین A کمی داشته باشد می‌تواند موجب خشکی چشم و مشکلات بینایی نظیر دید ضعیف در تاریکی شود.

درمان: برای اطمینان از وجود کمبود ویتامین A می‌توانید آزمایش خون بدهید. همچنین می‌توانید برای مصرف قطره‌های چشم حاوی ویتامین A با پزشک مشورت کنید. البته این قطره‌ها معمولاً برای درمان خشکی چشم استفاده نمی‌شوند. به هر حال بهترین راه درمان این مورد از دلایل خشکی چشم ، رفع کبود ویتامین A است.

۷. قرار گرفتن در معرض باد

آب و هوای سرد و قرار گرفتن در معرض باد می‌تواند باعث تبخیر سریع‌تر اشک شده و منجر به ایجاد خشکی چشم مزمن شود. حتماً دیده‌اید که در فصل زمستان پوست شما هم خشک‌تر از قبل به نظر می‌رسد.

درمان: اگر به ورزش‌های زمستانی علاقه دارید یا در مناطق بسیار سرد زندگی می‌کنید، حتماً عینک‌هایی به چشم بزنید که کامل دور سر را می‌پوشانند (مثل عینک‌های اسکی). علاوه بر آن قطره‌ی اشک مصنوعی هم به شما کمک خواهد کرد.

۸. سندرم شوگرن

سندرم شوگرن نوعی بیماری خود ایمنی است که در آن سلول‌های سیستم ایمنی (گلبول‌های سفید) به غدد مخاطی و غدد اشکی حمله می‌کنند و تولید مایع مخاطی و اشک را کاهش می‌دهند.

درمان: اگر به سندرم شوگرن مبتلا هستید، باید از قطره‌های مرطوب کننده‌ی بدون نسخه یا با تجویز پزشک استفاده کنید. در این حالت احتمالاً پزشک به شما قطره‌های حاوی استروئید (کورتون) هم می‌دهد. در مورد برخی از بیماران قطره‌های چشمی اثرگذار نیست. در این حالت پزشک به شما توصیه خواهد کرد که با استفاده از روش‌های جراحی مجاری خروج اشک از چشم بسته شود تا همان مقدار کم اشک هم در چشم بماند و خارج نشود.

۹. سایر بیماری‌های خودایمنی

بیماری‌های نظیر آرتریت، لوپوس و دیابت‌ هم می‌توانند باعث تضعیف تولید اشک شود.

درمان: ابتدا باید بیماری زمینه‌ای را شناسایی کنید. علایم آرتریت شامل درد مفاصل، خستگی و تب است. علایم اولیه دیابت شامل تکرر ادرار و تشنگی شدید است. تشخیص و مدیریت بیماری زمینه‌ای می‌تواند به طور کامل خشکی چشم را برطرف کند یا شرایط را بهبود بخشد. درمان بیماری‌های خود ایمنی به کمک داروهای سرکوب سیستم ایمنی و کورتون‌ها است. در مورد دیابت هم تغییر در رژیم غذایی، ورزش و داروهای درمان دیابت به شما کمک خواهند کرد.

 ۱۰. بلفاریت یا التهاب پلک

در پشت پلک‌های شما (سطحی که با چشم تماس دارد) غدد چربی وجود دارند. اگر خروجی این غدد به هر دلیل مسدود شود، باعث تورم و التهاب پلک‌ها می‌شود. بلفاریت یکی از دلایل خشکی چشم است که از سایر علایم آن می‌توان به وجود ذرات چربی بر روی مژه‌ها اشاره کرد.

درمان: راهی برای درمان بلفاریت وجود ندارد و صرفاً باید از آن مراقبت کنید تا خود به خود خوب شود. استفاده از کمپرس گرم بر روی چشمان بسته برای چند دقیقه و تمیز کردن لبه‌ی پلک‌ها با شامپو بچه می‌تواند به شما کمک کند. تا زمانی که التهاب خوب شود، از قطره‌ی اشک مصنوعی استفاده کنید تا رطوبت چشم تامین شود. اگر التهاب پلک با این روش‌ها بهبود نیافت یا برای مدتی طولانی ماندگار شد، برای دریافت قطره‌های حاوی آنتی بیوتیک (سولفاستامید یا اریترومایسین) به پزشک مراجعه کنید.

۱۱. آلرژی

حساسیت‌ها می‌توانند باعث خشکی چشم مزمن شوند. در این حالت چشم‌های شما قرمز و خارشناک می‌شود و طوری به نظر می‌رسد که انگار گریه کرده‌اید. آنتی هیستامین‌های خوراکی آلرژی را درمان می‌کنند ولی گاهی باعث وخامت خشکی چشم می‌شوند.

درمان: می‌توانید برای دریافت قطره‌های چشمی حاوی آنتی هیستامین با پزشک صحبت کنید.

۱۲. کم آبی ملایم

گاهی اوقات خشکی چشم ناشی از کم آبی بدن یا عدم نوشیدن کافی مایعات است. سایر علایم کم آبی بدن شامل تیره شدن رنگ ادرار، کمبود انرژی، سرگیجه، تپش قلب و قطع ادرار است.

درمان: بدیهی است که افزایش مصرف مایعات در این حالت به شما کمک می‌کند.

۱۳. رطوبت کم

آب و هوای خشک می‌تواند از دلایل خشکی چشم باشد. خشکی هوا زمانی مشاهده می‌شود که محیط خانه‌ رطوبت کمی داشته باشد یا در نزدیکی کانال تهویه هوا بخوابید یا کار کنید.

درمان: تغییر جای تختخواب یا میز کار به شکلی که باد کولر یا فنکوئل به طور مستقیم به چشم شما برخورد نکند، راه بسیار خوبی برای درمان خشکی چشم است. استفاده از بخور سرد یا گرم برای جبران رطوبت از دست رفته فضای خانه هم توصیه می‌شود.

۱۴. دود

مصرف سیگار یا قرار گرفتن در معرض دود دخانیات می‌تواند باعث خشکی چشم شود.

درمان: از محیط‌هایی پردود (مثل کافه‌ها یا سفره‌خانه‌های سنتی) دوری کرده و سعی کنید که مصرف دخانیات را ترک کنید. می‌توانید برای ترک راحت‌تر از آدامس‌ها یا برچسب‌های حاوی نیکوتین استفاده کنید یا برای دریافت داروهای ترک سیگار (که میل به سیگار را کاهش می‌دهند) با پزشک مشورت کنید.

بیشتر بخوانید: غذاهای مناسب برای ترک سیگار

۱۵. لنزهای طبی و رنگی

استفاده طولانی مدت از لنزهای چشمی یکی از دلایل خشکی چشم مزمن است. در این حالت علت خشکی چشم این است که برخی از لنزها باعث جلوگیری از ورود اکسیژن به قرنیه می‌شوند.

درمان: اگر لنزها باعث خشکی چشم شما می‌شوند، از پزشک متخصص چشم بخواهید که لنزهای مخصوص چشم‌های خشک را به شما بدهد. این لنزها به نحوی طراحی شده اند که رطوبت چشم را کاهش ندهند.


منابع و مطالعه بیشتر:

هشتگ‌ها :

اشتراک گذاری:

Share on facebook
Share on twitter
Share on linkedin

Leave a Reply

نوشته‌های اخیر

تماس اورژانسی

اگر دچار مشکلی اورژانسی مانند خونریزی، زخم، مواجه با مواد شیمیایی و نابینایی ناگهانی شده‌اید، با اورژانس بیمارستان فارابی تماس بگیرید.

دسته‌بندی‌ها

تهران

خیابان ولیعصر، بین بیمارستان دی و میدان ونک، نبش کوچه‌ سیدالشهدا، پلاک ۱، واحد ۲۰۲

شماره تماس

۰۲۱-۸۸۸۵۰۴۶۵
۰۹۰۲۷۷۷۷۴۶۵